ONYX: AI-gedreven Beleidsintelligentie voor een Digitale Overheid
ONYX is een AI-gedreven beleidsintelligentie-instrument voor de digitale overheid. In een tijd waarin deepfakes viraal gaan vóór beleid besproken is en framing sneller opschuift dan het parlement agendeert, moet de overheid koers houden in een instabiel informatie-ecosysteem
Dat vraagt om meer dan monitoring.
Dat vraagt om beleidsintelligentie.
Welkom bij ONYX: een uitlegbaar, ethisch en strategisch AI-model dat beleid, communicatie en veiligheid met elkaar verbindt. ONYX helpt overheden niet alleen sneller reageren, maar beter anticiperen.
Wat is ONYX?
ONYX is een GPT-gebaseerd model ontworpen voor strategische beleidsduiding. Geen black box, maar een uitlegbaar en navolgbaar systeem dat:
– Digitale discoursen analyseert (in nieuws, social media, fora)
– Publieke waarden herkent en monitort
– Framingstrategieën blootlegt
– Signalen vertaalt naar beleidsimpulsen
De naam ONYX – uitgesproken als “Ó, niks!” – is een knipoog naar hoe ogenschijnlijk kleine signalen grote impact kunnen hebben. Wat lijkt op ‘niks’, blijkt bij nadere analyse een kantelpunt in het publieke debat.

“Waar digitale technologie en menselijke interactie samenkomen, daar vind je mij.”
Waarom beleidsintelligentie nu essentieel is
Polarisatie als beleidsondermijning
De snelheid waarmee maatschappelijke thema’s polariseren is ongekend. Eén video, tweet of deepfake kan publieke opinie beïnvloeden en beleid ondermijnen voordat er überhaupt beleid is gecommuniceerd.
Informatie als strategisch wapen
Desinformatie is geen hype. Het is een geopolitiek instrument geworden. Denk aan Russische inmenging, Chinese narratieve beïnvloeding, of binnenlandse framing vanuit extreme ideologieën. Beleidsduiding moet dit erkennen én counteren.
De zwakte van traditionele beleidsvorming
Rapporten, commissies, evaluaties: onmisbaar, maar traag. In een TikTok-wereld zijn beleidsreacties met een maandenlange doorlooptijd niet meer houdbaar. ONYX versnelt die cyclus met behoud van legitimiteit.
ONYX vertaalt chaos in richting. Niet alleen reageren, maar anticiperen.
Hoe ONYX werkt: van signaal naar strategie
Realtime discoursanalyse
ONYX scant continu publieke bronnen: nieuwsmedia, sociale platformen, memesferen, en niche-kanalen zoals Telegram. Het detecteert:
– Taalverschuivingen
– Sentimentverschuivingen
– Opkomende narratieven
Voorbeelden:
– De opkomst van “omvolking” als term in het migratiedebat
– Escalatie van anti-overheidssentiment in regionale Telegramgroepen
– Framing van klimaatbeleid als ‘dictatoriaal’
Explainable intelligence in de praktijk
In tegenstelling tot veel AI-tools is ONYX geen black box. Elke analyse is navolgbaar:
– Welke data zijn gebruikt?
– Wat was de redenering?
– Wat zijn de onzekerheden?
Die transparantie maakt ONYX geschikt voor politiek-bestuurlijke omgevingen waar verantwoording cruciaal is.
Framing als beleidsmechanisme
ONYX identificeert welke publieke waarden (veiligheid, inclusie, transparantie) onder druk staan, en hoe ze worden geframed. Het biedt framingkaarten, tegenstrategieën en narratiefscenario’s.
Dashboard-integratie en beleidsparaatheid
De inzichten van ONYX worden ontsloten via dashboards die aansluiten op bestaande infrastructuren (bijv. CVD, Netwerk Weerbare Democratie, dashboards bij BZK of gemeenten). Beleidsmakers kunnen scenario’s simuleren, sentiment volgen en communicatie optimaliseren.

ONYX beschermt niet alleen beleid, maar ook publieke waarden: veiligheid, vertrouwen en transparantie.
Geen AI-black box, maar uitlegbare intelligentie. ONYX adviseert, jij beslist.

Mens-in-de-lus. Ethiek ingebouwd. ONYX is AI die past bij publieke verantwoordelijkheid.
Concrete toepassingen van ONYX in beleid en communicatie
Migratiebeleid
– Detecteer tijdig discoursverschuivingen richting “overbelasting”, “asielcrisis” of “omvolking”.
– Ondersteun framing die publieke waarden herstelt: menselijkheid, grip, solidariteit.
Klimaat en energie
– Herken desinformatie over warmtepompen, netcongestie of stikstofmaatregelen.
– Anticipeer op klimaatfatigue, framing als ‘klimaatdwang’ en online backlash.
Digitale ID en surveillance
– Identificeer angstsferen rond digitale controle (“social credit”, “totalitaire overheid”).
– Positioneer transparantie en privacy centraal in publieke communicatie.
Verkiezingen en desinformatie
– Monitor digitale beïnvloeding en gerichte desinformatiecampagnes.
– Ontwikkel AI-gegenereerde weerwoordstrategieën voor woordvoerders.
ONYX in de keten: van gemeente tot Rijk
Gemeenten
Gebruik ONYX bij:
– Escalaties rondom azc’s, vergunningen, of demonstraties
– Reputatievraagstukken rond bestuurders
– Samenwerking met wijkteams, communicatie en veiligheid
Ministeries
– Input voor Kamerbrieven en framinganalyse bij wetsvoorstellen
– Strategische communicatie bij maatschappelijke weerstand
– Discourskaarten voor beleidscoördinatie
Veiligheidsstructuren (NCTV, AIVD, politie)
– Versterking van OSINT-capaciteit
– Narratiefduiding bij radicalisering of maatschappelijke ontwrichting
– Ondersteuning bij ketensamenwerking

Public opinion reageert op memes. Beleid moet dat ook kunnen.

Een sentiment is nog geen storm, maar wel een signaal.
Governance, ethiek en uitlegbaar AI-gebruik
ONYX is gebouwd voor bestuurlijke verantwoordelijkheid. Daarom gelden deze principes:
Mens-in-de-lus
AI ondersteunt, maar vervangt geen menselijke oordeelsvorming. ONYX adviseert, de beleidsmaker beslist.
Ethische toetsing
Elke toepassing wordt vooraf getoetst op:
– Publieke waarde-impact
– Privacy
– Proportionaliteit
Toetsingskaders: ELSA Labs (https://nlaic.com/bouwsteen/mensgerichte-ai/elsa-concept/), WRR (https://www.wrr.nl/).
Open audittrail
Transparantie over brondata, gebruikte prompts, keuzes en alternatieven is ingebouwd. Hierdoor kan iedere beleidsbeslissing die mede is ingegeven door ONYX worden verantwoord.