Veel overheidsorganisaties bevinden zich in een spagaat: aan de ene kant groeit het besef dat sociale platforms niet neutraal zijn, dat ze publieke waarden onder druk zetten, en dat ze onderdeel zijn van een verdienmodel dat schuurt met transparantie, autonomie en zeggenschap. Aan de andere kant zijn deze platforms nog steeds de plek waar je doelgroep zit.
Dan geldt: verantwoordelijkheid begint niet bij vertrek – maar bij bewustzijn.
1. Gebruik het platform functioneel, niet gedachteloos
Het feit dat je nog actief bent op Facebook betekent niet dat je het platform onderschrijft. Maar het betekent wél dat je bewust moet kiezen:
-
Wat deel je wel, en wat niet?
-
Waar verwijs je naartoe?
-
Welke interactie zoek je op – en waar leg je de grens?
Gebruik het platform omwille van de mensen die er zijn, niet om het platform zelf te versterken.
2. Maak je gebruik uitlegbaar – en begrensd
Uitlegbaar gebruik vraagt om:
-
transparantie: benoem waarom je actief bent, en wat je intentie is;
-
grenzen: communiceer wat je níet doet via het platform (bijvoorbeeld geen besluitvorming of officiële dienstverlening);
-
alternatieven: bied altijd een andere route – via de website, fysieke loketten of telefonische ondersteuning.
Zo geef je burgers keuzevrijheid, zonder digitale afhankelijkheid te creëren.
3. Wees menselijk aanwezig – ook in een onpersoonlijk systeem
Het algoritme bepaalt wat zichtbaar is. Maar vertrouwen ontstaat niet uit logica, maar uit herkenbare menselijke toon, aanwezigheid en zorgvuldige interactie.
-
Reageer persoonlijk, zonder scripts.
-
Wees aanspreekbaar, zonder te pleasen.
-
Wees zichtbaar, ook in stilte – door monitoring, signaalherkenning en duiding.
Zo laat je zien: we zijn hier, maar we zijn niet van hier.
4. Werk aan afbouw, zonder de verbinding te verliezen
Als vertrek op termijn wenselijk is, begin dan nu al met:
-
het stimuleren van alternatieve communicatiekanalen;
-
het opbouwen van directe relaties met gemeenschappen buiten platforms;
-
het ontwikkelen van communicatie die niet afhankelijk is van platformlogica, maar van publieke relevantie.
Tot slot: afhankelijkheid is geen excuus voor gedachteloos gebruik. Ook binnen commerciële platforms kun je als overheid herkenbaar blijven in taal, toon en norm. Vertrouwen bouw je niet met algoritmes, maar met menselijke aanwezigheid – en met keuzes die uitlegbaar, begrensd en geworteld zijn in publieke waarden.
Geef een reactie